Κρίση και υπέρβαση στους Οικολόγους-Πράσινους

.
Βαγγέλης Πισσίας  

Ο σοσιαλισμός έφερε καλές ιδέες. Αυτές δοκιμάστηκαν για περισσότερο από ενάμιση αιώνα, όμως κάτι δεν πήγε καλά. Σαν να αλλοιώθηκαν, σαν οι πολιτικές και κοινωνικές μορφές καθώς και τα πολιτικά και κοινωνικά συστήματα που δημιουργήθηκαν για να τις υπηρετήσουν, έγιναν η αιτία για να μπει το σοσιαλιστικό σχέδιο σε κρίση. Κράτη, κόμματα, συνδικάτα, οι επικρατέστερες από αυτές.
Η πολιτική οικολογία έφερε και αυτή εξαιρετικές ιδέες, οι οποίες δοκιμάστηκαν για περισσότερο από σαράντα χρόνια. Όμως και αυτές σε κάποιο βαθμό αλλοιώθηκαν, σε κάποιον άλλο βαθμό αλλοτριώθηκαν μέσα από τις πολιτικές και κοινωνικές μορφές που
δημιουργήθηκαν για να τις υποστηρίξουν. Κόμματα και κοινωνικές οργανώσεις, κυρίως οι λεγόμενες μη κυβερνητικές, οι επικρατέστερες από αυτές τις μορφές.
Η κρίση των προγραμμάτων, των σχεδίων και των πρακτικών οφείλεται βέβαια σε μεγάλο βαθμό στις ίδιες τις ιδέες που δεν κατόρθωσαν να συνθέσουν την πραγματικότητα της ανθρώπινης διάστασης, υλική ή ιδεατή, με την πραγματικότητα των δομών και των μηχανισμών που οφείλει αυτή να δημιουργήσει για να μετατρέψει τις ιδέες σε κοινωνική πράξη.
Στις μέρες μας η συνάντηση των παλιών καλών σοσιαλιστικών ιδεών με τις ιδέες της πολιτικής οικολογίας, η σύνθεσή τους σε ένα νέο πολιτικο-ιδεολογικό σώμα, μετά από τη δοκιμασία που υπέστησαν σε χρόνους και τόπους όμοιους αλλά και διαφορετικούς, μπορεί να επιτρέψει την ανανέωσή τους και να τις καταστήσει υποχρεωτικές για κοινωνίες μας. Για τις σημερινές κοινωνίες που θέλουν να ζήσουν σ’ ένα περιβάλλον δίκαιων ανθρώπινων σχέσεων, αλλά και μέσα σ’ ένα φυσικό περιβάλλον βιώσιμο και άρα αξιοβίωτο.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, το πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα το κόμμα των Οικολόγων-Πράσινων δεν μπορεί να εξεταστεί μόνο σε σχέση με τα πρόσωπα που το δημιουργούν, ή που θέλουν να το αναδείξουν σαν κρίση. Εμείς οι άνθρωποι, είμαστε ατελείς και γινόμαστε ατελέστεροι όταν υφιστάμεθα την πολυπλοκότητα των διαμεσολαβήσεων της πολιτικής στη σκέψη μας και στη ζωή μας. Γινόμαστε ακόμα ατελέστεροι όταν καλούμαστε να διαχειριστούμε αυτές τις διαμεσολαβήσεις μέσα από τα πολιτικά, οργανωτικά, λειτουργικά μορφώματα που εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε, ένα από αυτά, το πιο αλλοτριωτικό, το πιο εξουσιαστικό, το πιο δύστροπο και το πιο ευάλωτο στις πιέσεις που του ασκεί ο οικονομικός και κοινωνικός περίγυρος: το κόμμα.
Η πολιτική οικολογία, οι Οικολόγοι-Πράσινοι, όπου γης, αναλογίστηκαν την εμπειρία του παρελθόντος και προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια καλύτερη πολιτική, λειτουργική, οργανωτική μορφή για το μέλλον. Σκέφτηκαν και προσπάθησαν να εμφυτεύσουν μέσα σ’ αυτήν το δέντρο των ανθρώπινων σχέσεων. Και θα συνεχίσουν να προσπαθούν. Όμως το ανθρώπινο υλικό δεν μετασχηματίζεται εύκολα και οι πολιτικές ιδέες δυσκολεύονται να απαρνηθούν τα παλιά υποδείγματα για να περάσουν σε νέα. Γι’ αυτό και η πολιτική οικολογία βρίσκεται και αυτή, παρά τις καλές προθέσεις της, ακόμη αρκετά μακριά από το σκοπό της. Γι’ αυτό και οι Οικολόγοι-Πράσινοι, στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, της σκληρής αναμέτρησης μεταξύ θεμιτών και αθέμιτων συμφερόντων, στην Ελλάδα της πολιτικής διαφθοράς και του εν πολλοίς απαξιωμένου πολιτικού προσωπικού, δυσκολεύονται να επιτύχουν τους σκοπούς τους και να αναδείξουν όπως θέλουν τη διαφορετικότητά τους.
Αυτές οι σκέψεις κράτησαν έναν απλό άνθρωπο της πολιτικής, όπως εγώ, μαζί με χιλιάδες άλλους, μακριά από τα κομματικά δρώμενα των τελευταίων τριάντα χρόνων. Σε ό,τι με αφορά όμως είχα πριν τρεις μόλις μήνες την τύχη ή την ατυχία να προσκληθώ για να συμμετάσχω στην ευρωλίστα των Οικολόγων-Πράσινων. Αποδέχθηκα την πρόκληση της εκλογής στην πρώτη θέση αυτής της λίστας, θέση που εξασφαλίζει την εκπροσώπηση αυτού του κόμματος στο Ευρωκοινοβούλιο. Ήταν μια δύσκολη και βασανιστική απόφαση που πάρθηκε με γνώση και επίγνωση των υποχρεώσεων που αυτή επιβάλλει αλλά και των τριβών που δημιουργεί. Όσο και αν απείχε όμως η πρόγνωση από την πραγματικότητα, είναι βέβαιο πως η παρούσα κρίση έπρεπε να είχε προβλεφθεί. Και είναι αλήθεια πως αυτό τελικά συνέβη.
Εκείνο που Δεν μπόρεσε ωστόσο να εκτιμηθεί σωστά ήταν η έκταση, η διεργασία, η μεθοδολογία, τα μέσα αλλά και τα ανθρώπινα στοιχεία που τροφοδοτούν και οξύνουν τις ενδοκομματικές πολιτικές αντιπαλότητες.
Η πλειοψηφία των μελών του κόμματος από τη μεριά της έκανε ελεύθερα την επιλογή της. Με ετίμησε με την ψήφο της και μου ανέθεσε να φέρω μαζί με τους συνυποψηφίους μου, μαζί με αυτήν αλλά και «μέσα από αυτήν», το επιθυμητό καλό αποτέλεσμα. Έτσι η αρχική επιλογή κατέστη μονόδρομος. Έτσι και οι υποθετικές δυσκολίες έγιναν πραγματικότητα.
Όπως όμως γίνεται στην πολιτική συνήθως, στα επίπεδα όπου διεξάγεται η κεντρική αναμέτρηση, ο καθαρός και πειστικός λόγος δεν είναι αρκετός για να διαμορφώσει τον συλλογικό λόγο και την συλλογική πράξη ενός κόμματος. Στην παρούσα φάση αλλοιώσεις, παρερμηνείες, μεθερμηνείες χρησιμοποιούνται πολύτροπα και πολυμήχανα από συναγωνιστές που δεν μπόρεσαν να αποδεχθούν την ετυμηγορία των μελών. Όμως τα μέλη ψήφισαν και αυτά εν γνώσει και εν επιγνώσει, πολύωρα debate προηγήθηκαναν, τρία τον αριθμό, κείμενα γράφτηκαν, τα περισσότερα και πιο εκτεταμένα από τον ομιλούντα, καθώς συγκέντρωσε την κριτική, απολύτως θεμιτή, εκείνων που όπως φαίνεται έθεσαν τον εαυτό τους σε ιδιαίτερα ανταγωνιστική θέση. Οι απαντήσεις που δόθηκαν από πλευράς μου δεν είναι αυτές που προορίζονται για έναν εσωκομματικό διάλογο αλλά και αυτές που καταγράφονται, δεκαετίες τώρα, σε παλιά κείμενα αλλά και σε νέα κείμενα που περιέχονται σε ιστοτόπους. Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον.
Γι’ αυτό και όσα λέγονται και γράφονται ενάντια στις πολιτικές μου θέσεις, όσο και αν είναι κατανοητή η ψυχική φόρτιση και το προσωπικό κίνητρο των συναγωνιστών, θα πρέπει να αντιστοιχούν τόσο στην αποδεδειγμένη αλήθεια των πεπραγμένων μου όσο και σε αυτήν που εύκολα μπορεί να αποδειχθεί. Χώρια που υπάρχει και η προσωπική βιωματική γραφή του καθενός από εμάς.
Γι’ αυτό το λόγο και σήμερα ακόμη παρέχεται στον δεύτερο στην σειρά εκλογής της ευρωλίστας συναγωνιστή, τον Νίκο Χρυσόγελο, η δυνατότητα να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις ανησυχίες του καθώς και αυτές εκείνων που τις συμμερίζονται στον στίβο της πιο δόκιμης, πιο έγκυρης, πιο σύγχρονης μορφής πολιτικής αντιπαράθεσης. Σε μια πρόσωπο με πρόσωπο ημιδημόσια ή δημόσια συζήτηση, η οποία, όπως πιστεύω, μπορεί να προκαλέσει και το ενδιαφέρον ενός ικανού μέρους της πολιτικής μας κοινότητας.
Ελπίζω να αποκριθεί και να μην προκρίνει την μέθοδο του εντός, εκτός και επί τα αυτά, πλαγίως, οριζοντίως και καθέτως, εις δόξαν της παλαιάς κοπής εσωκομματικής πολιτικής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εξέλιξη του προεκλογικού αγώνα. Αν και, ας μου επιτραπεί, χωρίς αμετροέπεια να δηλώσω πως ό,τι έγινε τον τελευταίο καιρό έχει και την πολύ θετική του ροπή. Το κόμμα των Οικολόγων-Πράσινων αποσυνδέεται τώρα από την λογική των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων τις οποίες πολύ άστοχα, και όχι έντιμα, ενίοτε έτεινε να υποκαταστήσει και τείνει να αποκτήσει κινηματική δυναμική. Ως ένας ζωντανός οργανισμός που μπορεί, αλλά και του αξίζει, να αναγεννάται μέσα από τη σύγκρουση των ιδεών, των δράσεων και των αντιδράσεων.