Βασίλης Γκάτσος: Πρόταση

Εορτάζουμε φέτος τα 2500 χρόνια από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Θα γίνουν εκδηλώσεις και εορτασμοί κάθε είδους. Αν προσέξουμε στον παρακάτω πίνακα που είναι παρμένος από σχετικό άρθρο της ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ: η Αθήνα είναι η κύρια ναυτική δύναμη, ακολουθούν 6 σημαντικές πόλεις με μέτρια ναυτική δύναμη και στη συνέχεια μικρές με ολίγα πλοία, όμως η προσφορά των τελευταίων είναι, αναλογικά με το μέγεθός τους, σπουδαιότερη. Είθισται οι Επιτροπές που συγκροτούνται για τέτοια θέματα να αφήνουν πίσω τους και ένα έργο - σύμβολο μνήμης. Εδώ, για τη ναυμαχία της Σαλαμίνας σύμβολο που να σημαίνει προς πάσα κατεύθυνση,  την αξία της ομόνοιας, της σύμπραξης, της συμπαράταξης, της ομοψυχίας, του φρονήματος των μικρών αυτοδιοικούμενων πόλεων, των αθλούμενων στη δημοκρατία κατά του δεσποτισμού.

Θα έπρεπε σε κάθε λιμάνι των πόλεων που έστειλαν πλοία να τοποθετηθεί μαρμάρινη πλάκα με παράσταση τριήρους, σαν αυτή στη φωτογραφία ή ανάλογη, να βλέπει προς τη Σαλαμίνα, και στη βάση της να αναγράφεται το σχετικό εδάφιο του Ηροδότου (στην περίπτωσή μας για τη συμμετοχή της Ερμιόνης) και από κάτω ένα απλό σχόλιο. Για ένα μικρό μνημείο μιλάμε.

Αν κάτι τέτοιο δεν έχει κατά νου η Επιτροπή, τίποτα δεν εμποδίζει την Κοινότητά μας και τον Δήμο μας να στήσουν ένα τέτοιο μνημείο στο Λιμάνι, που συμβαίνει να ταυτίζεται με το αρχαίο λιμάνι της πόλης των Ερμιονέων, απ' όπου ξεκίνησαν οι 3 τριήρεις. Ήταν μεγάλο τόλμημα των προγόνων μας και μεγάλη υπόθεση για την πόλη τους.

Η κάθε τριήρης είχε συνολικά περί τα 200 άτομα, κωπηλάτες, οπλίτες και αξιωματούχους του πλοίου. Απέπλευσαν λοιπόν με παιάνες 600 επίλεκτοι Ερμονίτες άριστα εκπαιδευμένοι. Η τριήρης ήταν ένα δύσκολο πλοίο.

Η πόλις των Ερμιονέων το 480 π.Χ. είχε ως επικράτεια περίπου τη σημερινή επαρχία Ερμιονίδας. Ήταν ουσιαστικά η πόλις στη σημερινή της θέση και μικρά πολίσματα  στα Δίδυμα, Ηλιόκαστρο, Κοιλάδα. Η πόλις των Αλιέων δεν υπάρχει ακόμη, αφού αρχίζει να συγκροτείται από φυγάδες το 468 π.Χ. Ο πληθυσμός της Ερμιόνης είναι περί τις 10000. Άνδρες περίπου οι μισοί και οι δυνάμενοι να φέρουν όπλα, από 18 έως 40 ετών, το 1/3 αυτών. Άρα το αξιόμαχο μέγιστο στράτευμα της πόλης ήταν περί τους 1600 άνδρες. Είναι άλλο να ακούμε για αποστολή τριών πλοίων και άλλο ότι με τα πλοία αυτά "σάλπαραν" 600 επίλεκτοι από μια μικρή πόλη. Τις μάνες και τις γυναίκες μόνο σκεφτείτε να αποχαιρετούν τους άντρες και τα παιδιά τους.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, η πρόταση είναι το στήσιμο μικρού μνημείου στο Λιμάνι της Ερμιόνης που να θυμίζει σε όλους τη συμβολή της μικρής μας αρχαίας πόλης στην καθοριστική αυτή ναυμαχία. Είναι μνήμη καθημερινά παρούσα και σημαίνουσα.

Σημείωση: Κατά τους εορτασμούς της Εκατονταετηρίδος για την Ανεξαρτησία το 1930, η Επιτροπή που όρισε η Κοινότητα Ερμιόνης, οργάνωσε όλες τις εκδηλώσεις, φιλοξένησε αποστολές και επισήμους, αλλά άφησε πίσω της τρεις αναμνηστικές πλάκες (στον ναό Ταξιαρχών, οικία Οικονόμου, οικία Μητσαίων) και το ΗΡΩΟΝ. Μνήμη σημαίνουσα και διδάσκουσα. Η μνήμη και τα σύμβολα δε φωνάζουν, λειτουργούν και σημαίνουν σιωπηλά.

Βασίλης Γκάτσος