Του Αγίου Επιφάνιου

ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ

                                                                                                του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Στις 12 Μαΐου εορτάζει ο Άγιος Επιφάνιος -ο Άγιος Επιφάνης, όπως αλλιώς τον λέμε, τον οποίο ιδιαίτερα «ευλαβείται» και τιμά ο θεοσεβής λαός της Ερμιόνης αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Ο Άγιος Επιφάνιος γεννήθηκε στην Παλαιστίνη το 294 μ.Χ. Σε ηλικία 16 χρόνων ασπάσθηκε το Χριστιανισμό και το 367 χειροτονήθηκε επίσκοπος Σαλαμίνας της Κύπρου, όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του, το 403 μ.Χ. Γι’ αυτό είναι γνωστός ως Άγιος Επιφάνιος – Κύπρου. Μιλούσε πέντε γλώσσες και ήταν σπουδαίος υμνογράφος/συνθέτης αρκετών εκκλησιαστικών ύμνων. Με τον τόπο μας ο Άγιος Επιφάνιος φαίνεται να είχε … ιδιαίτερες σχέσεις.

Στην εκκλησία μας την Παναγία, που είναι τρισυπόστατη, δηλαδή τιμάται στο όνομα της Παναγίας και δυο Αγίων, το αριστερό κλίτος είναι αφιερωμένο σ’ αυτόν και εκεί υπάρχει η εικόνα του. Εικόνα του Αγίου βρίσκουμε και στον Ταξιάρχη, φερμένη από τον παπα-Μιχάλη, κατόπιν σχετικής άδειας, από το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Ο Άγιος Επιφάνιος, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, «ήταν άγιος για τα μάτια», δηλαδή είχε το χάρισμα να θεραπεύει τις παθήσεις των ματιών. Γι’ αυτό, μέχρι σήμερα, και στις δύο εκκλησίες τελείται αγιασμός ανήμερα στη γιορτή του. Οι πιστοί με το αγιασμένο νερό ξεπλένουν τα μάτια τους για θεραπεία και ενίσχυση της όρασής τους.

Μικρό εκκλησάκι του Αγίου Επιφάνιου βρίσκεται στο δρόμο προς το Δαμαλά. Την παραμονή και ανήμερα στη χάρη του πολλοί κάτοικοι της γύρω περιοχής αλλά και Ερμιονίτες πηγαίνουν για να τον τιμήσουν, να πάρουν το αγίασμα, το ιαματικό νερό που τρέχει ασταμάτητα κοντά στο ναό και να απαλλαγούν από τις βασανιστικές αρρώστιες των ματιών τους. Ο πατέρας μου τιμούσε ιδιαίτερα τον Άγιο και για πολλά χρόνια έψαλε στο πανηγύρι του. Τα παλαιότερα χρόνια, μετά τη Θεία Λειτουργία, στηνόταν στον προαύλιο χώρο του ναού τρικούβερτο γλέντι, αφού πάντοτε η γιορτή του συμπίπτει με τις μέρες της πασχαλιάς.

Το πιο γνωστό, μέχρι σήμερα, ιστορικό πρόσωπο στον τόπο μας που φέρει το όνομα του Αγίου, είναι ο Επίσκοπος Ερμιόνης Επιφάνιος, σύμφωνα με την επιγραφή που βρίσκεται στην παλαιοχριστιανική Βασιλική Ερμιόνης (6^ος μ.Χ. αιώνας) και συγκεκριμένα στο δάπεδο της βόρειας πλευράς προσκτίσματος του αίθριου, όπου αναγράφεται:

«ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΟΦΙΛΕΣΤΑΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΗΜΩΝ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ ΑΝΕΝΕΩΘΗ ΤΟ ΕΡΓΟΝ»

Φαίνεται ότι ο Επίσκοπος επισκεύασε τη δυτική πλευρά του ναού και το ψηφιδωτό του δαπέδου ορισμένων αιθουσών (Καράμπαλης Γεωρ., 2005).

Με την ευκαιρία της γιορτής του Αγίου Επιφάνιου να στείλω τις ευχές μου και τα χρόνια πολλά στο Φάνη Γκάτσο και σε κάθε Ερμιονίτη Φάνη (Επιφάνη και όχι Θεοφάνη), που γιορτάζει σήμερα. Τέλος να ευχαριστήσω τον πατέρα Δημήτριο Αμπελά, για τις πληροφορίες που μου έδωσε.