Nûdem Durak: φυλακίστηκε επειδή τραγουδούσε στα Κουρδικά

Μετάφραση: Louise

http://www.provo.gr/nudem-durak-filakistike-epeidi-tragoudouse-sta-kourdika/

Φέτος, η Κούρδισσα τραγουδίστρια Nûdem Durak καταδικάστηκε σε 10.5 έτη φυλάκισης. Είχε συλληφθεί και φυλακιστεί στις 22 Απριλίου 2015. Σύμφωνα με την οικογένειά της, καταδικάστηκε εσφαλμένα ως μέλος της Ένωσης Κοινοτήτων του Κουρδιστάν (Koma Civakên Kurdistan ή KCK). Κατηγορήθηκε, επίσης, ότι βοηθούσε ανθρώπους να ενταχθούν στο παράνομο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) και ότι συμμετείχε στη διοργάνωση διαδηλώσεων το 2009 ενάντια στην τουρκική καταστολή που υφίστανται οι Κούρδοι στην πόλη της, Cizre, στο βόρειο Κουρδιστάν (το τμήμα του Κουρδιστάν που βρίσκεται εντός των τουρκικών συνόρων).

Το KCK δημιουργήθηκε από το PKK το 2007, ως μια οργάνωση-ομπρέλα για τους Κούρδους και τις Κούρδισσες που ζουν στο Ιράν, το Ιράκ, την Τουρκία και τη Συρία. Ο στόχος του είναι να επιτύχει ‘δημοκρατικό συνομοσπονδισμό’ στο Κουρδιστάν. Το τουρκικό κράτος θεωρεί το KCK ως ένα παράνομο τρομοκρατικό κόμμα και έχει συλλάβει χιλιάδες ανθρώπους από το
2009 για συμμετοχή ή σχέση με την οργάνωση.

Οι δίκες των υποτιθέμενων μελών του KCK έχουν στραφεί ενάντια σε ανθρώπους που σχετίζονται με κουρδικά πολιτικά κόμματα και κινήσεις και έχουν συχνά στηριχθεί σε ισχνά στοιχεία. Για περισσότερα δείτε εδώ.

Η οικογένεια της Nûdem ισχυρίζεται πως ο πραγματικός λόγος για τον οποίο συνελήφθη είναι το ότι τραγουδάει στην Κουρδική και προσπαθεί να διατηρήσει ζωντανή την κουρδική κουλτούρα και γλώσσα. Είναι μακρά η ιστορία κατάπνιξης της κουρδικής γλώσσας και κουλτούρας στην Τουρκία, από το κάψιμο χιλιάδων κουρδικών χωριών τη δεκαετία του ’90 έως τα σύγχρονα έργα υδροηλεκτρικών υδατοφραγμάτων του τουρκικού κράτους που πλημμυρίζουν τα κουρδικά χωριά. Το έργο Ilisu Dam, αν ολοκληρωθεί, θα πλημμυρίσει 199 κουρδικά χωριά και θα βυθίσει σημαντικές κουρδικές ιστορικές τοποθεσίες. 

Στους Κούρδους και τις Κούρδισσες είχε απαγορευτεί να μιλούν, να γράφουν και να μαθαίνουν την Κουρδική από την εγκαθίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1923. Ακόμη και οι λέξεις “Κούρδος” και “Κουρδιστάν” είχαν απαγορευτεί και οι Κούρδοι/ισσες πολίτες αποκαλούνταν “Τούρκοι των Βουνών”. Από τη δεκαετία του ’90 υπάρχει μια σχετική χαλάρωση στην κατάπνιξη της γλώσσας αλλά υπάρχουν ακόμη πολλοί περιορισμοί στη χρήση της. Η υπόθεση της Nûdem αναδεικνύει το ότι η Τουρκία ασκεί ακόμη κτηνώδη καταστολή ενάντια σε εκείνους/ες που επιδιώκουν να διατηρήσουν την Κουρδική γλώσσα και τον κουρδικό πολιτισμό.

Σύμφωνα με την έκθεση της Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων* (IHD) το 2014 για την ανατολική και νοτιοδυτική Ανατολία, υπήρξαν εννέα περιστατικά “παραβάσεων ενάντια στη χρήση μητρικής γλώσσας” και αναφορές τεσσάρων ανθρώπων που τους αρνήθηκαν το δικαίωμα νομικής υπεράσπισης στη μητρική τους γλώσσα κατά το 2014. Τέτοιες ενέργειες στοχεύουν στην εξάλειψη της κουρδικής ταυτότητας, γλώσσας και κουλτούρας, ώστε να επιτύχει το τουρκικό κράτος τον εθνικιστικό του στόχο περί αφομοίωσης. Η σύλληψη της Nûdem θα πρέπει να ιδωθεί σ’ αυτό το πλαίσιο.

Συνέντευξη με την αδερφή της Nûdem, τη Firdevs (φωτό):

Μπορείς να μας μιλήσεις για τη Nûdem;

Η Nûdem είναι η μεγάλη μου αδερφή. Είμαι 20 ετών και εκείνη 26. Είναι μια τοπική τραγουδίστρια, δημοφιλής στις πόλεις Cizre, Şirnak, Mardin και Ames. Τραγουδά στην Κουρδική, αλλά κάποιες φορές και στην Τουρκική, και τα τραγούδια της μιλούν για την ελευθερία, τη φύση, την αυτονομία και την κουρδική γλώσσα. Τραγουδά, επίσης, τραγούδια για παιδιά. Ήταν πολύ μικρή όταν ξεκίνησε το τραγούδι, ίσως 12 ετών. Ξεκίνησε να τραγουδά στο πολιτιστικό κέντρο της Cizre, στο Mem û Zîn. Τραγουδά με ένα γκρουπ και δίνει παραστάσεις στα κουρδικά φεστιβάλ, όπως στο Newruz, το φεστιβάλ Kürt Kültürünü Yaşatma αλλά και κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων. Τη δεκαετία του ’90 συμμετείχε και σε ένα φεστιβάλ για την επιβίωση του κουρδικού πολιτισμού, ενάντια στο κάψιμο κουρδικών χωριών.

Πότε συνελήφθη;

Τελευταία φορά συνελήφθη στις 22 Απριλίου 2015. Ταξίδευε προς τη Mardin σε ένα αυτοκίνητο και καθ’ οδόν συνελήφθη από την αστυνομία. Τη μετέφεραν στη φυλακή της Mardin όπου βρίσκεται και τώρα. Είπαν πως ανήκει στην κορυφή της διοίκησης του KCK, της μεγαλύτερης οργάνωσης πάνω από το PKK. Είναι ψέμα. Όλοι γνωρίζουν τα ονόματα της διοίκησης του KCK. Η Nûdem δεν είναι μέλος του KCK. Ακόμη κι αν θα ήθελες να είσαι (μέλος) δεν θα μπορούσες να γίνεις. Απαιτούνται 20 με 30 χρόνια εμπειρίας στο PKK ώστε να γίνεις μέλος.

Γιατί τη συνέλαβαν στ’ αλήθεια;

Τη συνέλαβαν επειδή είναι Κούρδισσα και επειδή τραγουδά στην Κουρδική. Οι Κούρδοι και οι Κούρδισσες απαγορεύεται να μιλούν την Κουρδική στην Τουρκία. Θέλουν να καταστρέψουν τον κουρδικό πολιτισμό. Απαγόρευσαν την κουρδική εκπαίδευση και τη γλώσσα μας. Η Nûdem προσπαθεί να διατηρήσει τη γλώσσα μας ζωντανή. Όλοι την αγαπούν στην Cizre. Αποτελεί φαινόμενο εδώ. Συνελήφθη πρώτη φορά το 2009 και πέρασε 6 μήνες στη φυλακή. Ύστερα, το 2012, συνελήφθη ξανά και έμεινε άλλον έναν χρόνο στη φυλακή. Μετά από αυτό, απελευθερώθηκε (με εγγύηση), αλλά το 2015 καταδικάστηκε σε 10.5 χρόνια φυλάκισης.

Μπορείτε να την επισκεφθείτε στη φυλακή;

Μπορούν να την επισκεφτούν τρεις φίλοι και συγγενείς. Κάθε εβδομάδα μπορείς να τη δεις μέσω οθόνης και να της μιλήσεις στο τηλέφωνο. Μία φορά τον μήνα μπορούμε να τη συναντήσουμε κατά πρόσωπο, χωρίς οθόνη. Μπορούμε να τη δούμε για 60 λεπτά.

Πώς είναι;

Η ψυχολογική της κατάσταση είναι πολύ κακή. Αγαπά την ελευθερία της. Θα μπορούσε να είχε διαφύγει προς την Ευρώπη και άλλες χώρες αλλά δεν ήθελε να αφήσει το Κουρδιστάν. Θα μπορούσε να είχε φύγει παράνομα (από την Τουρκία).

Μπορεί να ασκήσει έφεση στο δικαστήριο;

Η έφεση δεν έγινε δεκτή.

Πώς αισθάνεται η οικογένεια;

Είμαστε πολύ θλιμμένοι. Βρισκόμαστε σε κακή ψυχολογική κατάσταση, ειδικά επειδή δεν είναι τίποτα στο χέρι μας. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό.

Υπάρχει κάποια εκστρατεία αλληλεγγύης;

Υπάρχει μια καμπάνια μέσω Facebook, αλλά δεν είναι πολύ μεγάλη – μόνο οι φίλοι και οι φίλες μας στην Cizre. Υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα ανθρώπων στη φυλακή, όπως η Nûdem. Κάθε άνθρωπος έχει δει να συμβαίνει σε άλλους. Στην Τουρκία δεν είναι απαραίτητο να διαπράξεις έγκλημα για να συλληφθείς. Το να είσαι Κούρδισσα ή Κούρδος αρκεί. Για παράδειγμα, ένα παιδί καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλακής απλώς επειδή πετούσε πέτρες. Έχουμε αποστείλει τον φάκελο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αναμένουμε απάντηση.

Αλληλεγγύη στη Nûdem

Φίλες και φίλοι της Nûdem βοήθησαν να γίνει μια ταινία για την υπόθεσή της. Δείτε την εδώ:

 

Αναλάβετε δράσεις αλληλεγγύης στη Nûdem:

-Στείλτε μηνύματα υποστήριξης στους tom@corporatewatch.org και cc στην eliza@corporatewatch.org. Το μήνυμά σας θα παραδοθεί στη Nûdem και την οικογένειά της.

-Το τουρκικό κράτος επιχειρεί να φιμώσει τη Nûdem και τη μουσική της. Εξασφαλίστε το ότι η φωνή της θα ακουστεί, διαδίδοντας τη μουσική της. Πολλά τραγούδια της μπορούν να βρεθούν στο ίντερνετ. Για παράδειγμα:

-Πραγματοποιήστε μια διαδήλωση αλληλεγγύης στην τουρκική πρεσβεία της χώρας σας ζητώντας την απελευθέρωση της Nûdem.

-Προβείτε σε διαδηλώσεις ενάντια στις εταιρείες που υποστηρίζουν/παρέχουν υπηρεσίες στις τουρκικές φυλακές (δείτε παρακάτω).

-Πραγματοποιήστε μια δημόσια συγκέντρωση στην τοπική κοινωνία σας σε αλληλεγγύη με τους Κούρδους και τις Κούρδισσες φυλακισμένες των τουρκικών φυλακών.

-Υπογράψτε την αίτηση απελευθέρωσής της στο Avaaz.

-Αν χρησιμοποιείτε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χρησιμοποιήστε το #NûdemDurak στο twitter .

-Αν ενδιαφέρεστε να έρθετε σε επαφή με οποιοδήποτε οργανισμό φυλακισμένων με τους οποίους μιλήσαμε, στείλτε email στην eliza@corporatewatch.org και cc tom@corporatewatch.org.

Αλληλεγγύη στους Κούρδους και τις Κούρδισσες φυλακισμένους/ες στην Τουρκία

Οι Κούρδοι/ισσες που ζουν εντός των τουρκικών συνόρων υποφέρουν από την καταστολή της τουρκικής αστυνομίας και του συστήματος των τουρκικών φυλακών. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας στο βόρειο Κουρδιστάν το 2015 μιλήσαμε με πρώην φυλακισμένους. με οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και με τον οργανισμό φυλακισμένων Tay-Der . Όλοι τους υπογράμμισαν την ανάγκη διεθνούς αλληλεγγύης. Πρώτα απ’ όλα, ζήτησαν από τους ακτιβιστές και τις ακτιβίστριες του εξωτερικού να διαδώσουν την κατάσταση διαβίωσης των Κούρδων/ισσών φυλακισμένων.

Ζήτησαν βοήθεια στην καμπάνια:

-Για την απελευθέρωση των ασθενών κρατουμένων – Σύμφωνα με το παράρτημα του IHD της Ισταμπούλ, περισσότεροι από 600 κρατούμενοι/ες είναι ασθενείς και 220 είναι τόσο βαριά άρρωστοι/ες ώστε θα έπρεπε βάσει νόμου να απελευθερωθούν. Πολλές φυλακισμένες και φυλακισμένοι πεθαίνουν στη φυλακή επειδή δεν δύνανται να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη θεραπεία. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το IHD, ο Mehmet Cappolε πέθανε στη φυλακή το 2015. Είχε ήδη εκτίσει 20 χρόνια και θα έπρεπε να έχει απελευθερωθεί λόγω της φτωχής του υγείας. Αντίστοιχα, ο Abdullay Okçay πέθανε πέρυσι από καρκίνο στη φυλακή. Επίσης θα έπρεπε να είχε απελευθερωθεί.

-Για να λάβει τέλος η “βεβαρημένη ισόβια κάθειρξη” – Όταν καταργήθηκε η θανατική ποινή στην Τουρκία, ως μέρος του προγράμματος “εναρμόνισης” με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εισήχθησαν οι καταδίκες βεβαρημένης ισόβιας κάθειρξης. Αυτές οι ποινές επιτρέπουν την παράταση της φυλάκισης. Οι άνθρωποι που καταδικάστηκαν σε “βεβαρημένη ισόβια κάθειρξη” είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία πολιτικοί κρατούμενοι και υπόκεινται σε έναν κατάλογο άλλων κατασταλτικών μέτρων όπως οι περιορισμοί στον αριθμό επισκεπτών, περικοπή του χρόνου προαυλισμού τους και απομόνωση.

-Για να λάβει τέλος η παιδική φυλάκιση – Το IHD ανέφερε 444 κρατήσεις παιδιών κατά τη διάρκεια του 2014. Μια πρόσφατη έκθεση αποκάλυψε ότι ο Onur Önal πέθανε μετά από ξυλοδαρμό από άλλους κρατούμενους της φυλακής Maltepe στην Ισταμπούλ το 2014. Είχε φυλακιστεί μαζί με ανθρώπους καταδικασμένους για σεξουαλικά εγκλήματα.

-Για την απελευθέρωση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν – Πολλές κουρδικές οργανώσεις και πρώην φυλακισμένοι/ες ζήτησαν από τους ανθρώπους εκτός του Κουρδιστάν να διαδηλώσουν υπέρ της απελευθέρωσης του Οτσαλάν, ηγέτη του PKK, ο οποίος συνελήφθη το 1999 και καταδικάστηκε σε θάνατο, καταδίκη που αργότερα έπεσε σε ισόβια κάθειρξη. Επίσης, ζήτησαν από τους ανθρώπους να διαδηλώσουν ενάντια στην απομόνωση του Οτσαλάν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η καμπάνια Ειρήνη στο Κουρδιστάν υποστηρίζει την εκστρατεία απελευθέρωσης του Οτσαλάν.

Σύμφωνα με δήλωσή τους: “Ο Οτσαλάν είναι αναντικατάστατος για την επίλυση της τουρκικής-κουρδικής διένεξης. Αλλά δεν μπορεί να επιτελέσει τον ρόλο του από τη φυλακή. Λόγω των βαρέων συνθηκών και της εξαιρετικά περιορισμένης επικοινωνίας στην οποία υπόκειται είναι προς το παρόν εντελώς αποκομμένος από τον έξω κόσμο.”

-Για αλληλεγγύη στις οικογένειες των φυλακισμένων – Εκτός από το ότι αποχωρίζονται τους αγαπημένους τους, αυτές οι οικογένειες υποφέρουν και από οικονομική δυσπραγία. Οι Κούρδοι και οι Κούρδισσες μεταφέρονται σε φυλακές της δυτικής Τουρκίας, μακριά από τις οικογένειές τους. Οι οικογένειες συχνά αδυνατούν να ανταποκριθούν στα έξοδα του ταξιδιού της επίσκεψης στους/στις συγγενείς τους. Σύμφωνα με έναν πρώην κρατούμενο, “90% αυτών των κρατουμένων προέρχονται από πολύ φτωχές οικογένειες και χρειάζονται βοήθεια. Για παράδειγμα, ένας φυλακισμένος που γνωρίζω κατάγεται από το Wan (κοντά στα σύνορα με το Ιράν) αλλά τον έστειλαν σε φυλακή 1800 χιλιόμετρα μακριά, κι έτσι η οικογένειά του δεν έχει τα μέσα να πληρώσει τα εισιτήρια και δεν μπορούν να δουν τον γιο τους”.

-Για να δοθεί ένα τέλος στα βασανιστήρια στις φυλακές- Οι πρώην κρατούμενοι/ες που μας μίλησαν μας είπαν για ευρέως διαδεδομένα βασανιστήρια που περιλαμβάνουν ξυλοδαρμούς, σεξουαλική κακοποίηση, ασφυξία και ψυχολογικό βασανισμό. Το 2014, το IHD ανέφερε 22 τεκμηριωμένες υποθέσεις βασανισμού στις φυλακές κατά τη διάρκεια του έτους.

-Για αλληλεγγύη από δικηγόρους και νομικούς οργανισμούς εκτός του Κουρδιστάν- Πολλοί από τους ανθρώπους με τους οποίους μιλήσαμε, τόνισαν πόσο σημαντική είναι η αλληλεγγύη από δικηγόρους και νομικούς οργανισμούς που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε συγκεκριμένες ατομικές υποθέσεις, να συνηγορήσουν υπέρ αλλαγών στη νομοθεσία ή να γράψουν τις νομικές τους απόψεις για την κατάσταση των Κούρδων φυλακισμένων.

-Ομάδες αλληλεγγύης Κούρδων και Κουρδισσών φυλακισμένων αλλά και φυλακισμένοι, ζήτησαν από τους ανθρώπους έξω από το Κουρδιστάν να δράσουν σε συνεργασία μαζί τους ώστε να αναδειχθούν περισσότερο αυτά τα ζητήματα.

Εταιρείες που ωφελούνται από την πώληση εξοπλισμού στις τουρκικές φυλακές

Κούρδοι πρώην κρατούμενοι με τους οποίους μιλήσαμε, μας είπαν ότι τα οχήματα που χρησιμοποιούνται για να μεταφέρουν τους φυλακισμένους από τη μία φυλακή στην άλλη κατασκευάζονται από την Isuzu και την Otokar.

Η Isuzu είναι μια ιαπωνική πολυεθνική εταιρεία με έδρα το Τόκιο. Η κύρια ενασχόλησή της είναι η κατασκευή και προώθηση οχημάτων και μηχανών. Η τουρκική θυγατρική της, Αnadolu Isuzu ανήκει στην Anadolu Group, μια μητρική εταιρεία που διαχειρίζεται επίσης τις Migros, McDonalds, Coca-Cola και Efes στην Τουρκία. Το Corporate Watch διαπίστωσε πως η τουρκική αστυνομία χρησιμοποίησε λεωφορεία Isuzu για να μεταφέρει αξιωματούχους κατά τη διάρκεια της καταστολής των διαδηλώσεων μνήμης της δεύτερης επετείου της εξέγερσης του Γκεζί. Το Corporate Watch επικοινώνησε με την Anadolu Group και ρώτησε αν η εταιρεία θεωρεί πως “είναι ηθικό να εφοδιάζετε με οχήματα τις τουρκικές υπηρεσίες φυλακών, έχοντας κατά νου την καταστολή που υφίστανται οι κρατούμενοι/ες από το τουρκικό κράτος;”. Δεν λάβαμε καμία απάντηση.

Η Otokar καυχιέται πως είναι “ο κύριος εφοδιαστής οχημάτων των τουρκικών Στρατιωτικών Δυνάμεων”. H Otokar, τμήμα της Koç Group, είναι επίσης κατασκευαστής λεωφορείων μαζικής μεταφοράς στην Ευρώπη. Η εταιρεία αυτή τη στιγμή εργάζεται σκληρά για την προώθηση των προϊόντων της εκτός Τουρκίας. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της εταιρείας: “Η Otokar στοχεύει στο να γίνει μία από τις εταιρείες κλειδί στην ευρωπαϊκή αγορά.” H εταιρεία έχει προμηθεύσει με λεωφορεία μαζικής μεταφοράς από το 2008 τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Ισπανία.

Πήραμε συνέντευξη από Κούρδους πρώην φυλακισμένους σχετικά με το αν οι εκστρατείες ενάντια σε εταιρείες που εφοδιάζουν το σύστημα των τουρκικών φυλακών θα αποτελούσαν μια καλή στρατηγική αλληλεγγύης για τους Κούρδους και τις Κούρδισσες. Οι άνθρωποι με τους οποίους μιλήσαμε ανταποκρίθηκαν θετικά σ’ αυτήν την ιδέα. Ο Ömer Önen, ένας εκ των εκπροσώπων του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) ο οποίος είχε εκτίσει ποινή τριών ετών στις τουρκικές φυλακές, συμφώνησε πως υπάρχει ανάγκη στοχοποίησης αυτών των εταιρειών: “Ως σύστημα υποστηρίζουμε τον δημοκρατικό εκσυγχρονισμό, οπότε είμαστε ενάντια στον καπιταλισμό και το σύστημά μας αποτελεί μια εναλλακτική των άλλων. Αγωνιζόμαστε ενάντια σε όλες αυτές τις εταιρείες επίσης, αφού είναι όλες τμήματα του καπιταλισμού”.

*ΣτΜ: Η Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IHD) είναι ένας σύλλογος που ιδρύθηκε στην Τουρκία το 1986 από 98 υπέρμαχους/ες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατόπιν πρωτοβουλίας συγγενών κρατουμένων (του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 1980).